Wat is buikvet en waarom is het gevaarlijk voor je gezondheid?
Buikvet, we hebben er allemaal weleens van gehoord en velen van ons hebben er mee geworsteld. Maar wat is buikvet eigenlijk en waarom is het belangrijk om er aandacht aan te besteden? In deze blog gaan we dieper in op het buikvet, de oorzaken, de gevaren en de beste manieren om er vanaf te komen, zodat jij een gezond en vitaal leven kunt leiden.
Wat is buikvet?
Buikvet is het vetweefsel dat zich ophoopt in je buik. Het staat ook bekend als visceraal vet, omdat het zich diep in de buikholte bevindt, omringd door de interne organen zoals de lever, alvleesklier en darmen. Buikvet kan variëren in hoeveelheid en is een natuurlijk onderdeel van het lichaam dat dient als energiereserve en isolatie.
Wat is het verschil met subcutaan vet?
Subcutaan vet is het type vetweefsel dat zich onder de huid bevindt, maar boven de spieren en rondom het skelet. Het is het vet dat je kunt voelen en knijpen als je bijvoorbeeld je huid vastpakt. Subcutaan vet is isolatie voor het lichaam, helpt bij het reguleren van je lichaamstemperatuur en is de energiereserve. Dit type vet brengt minder gezondheidsrisico’s met zich mee dan visceraal buikvet.
Overmatige ophoping van visceraal buikvet kan leiden tot gezondheidsproblemen en wordt vaak geassocieerd met een verhoogd risico op aandoeningen zoals hartziekten, type 2 diabetes en leveraandoeningen. Het is daarom van groot belang om je buikvet te verminderen, om je leven lang fit en vitaal te blijven en minder gezondheidsrisico’s te lopen.

Wat is de oorzaak van buikvet?
Buikvet ontstaat als er een disbalans is tussen de calorieën die je binnenkrijgt en de calorieën die je verbrandt. Dit overschot aan calorieën wordt opgeslagen als vet, en een van de plaatsen waar ons lichaam graag vet opslaat is rond de buikstreek. Er zijn verschillende oorzaken die kunnen bijdragen aan de ophoping van buikvet:
- Slecht dieet: Een dieet dat rijk is aan suikers, verzadigde vetten en bewerkte voedingsmiddelen kan leiden tot gewichtstoename en buikvet.
- Inactieve levensstijl: Te weinig lichaamsbeweging kan leiden tot gewichtstoename en de ophoping van vet, vooral rond de buik.
- Stress: Chronische stress kan leiden tot verhoogde niveaus van het stresshormoon cortisol, wat de opslag van buikvet kan bevorderen.
- Genetica: Sommige mensen hebben van nature de neiging om meer buikvet op te slaan vanwege genetische factoren. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan insuline-gevoeligheid, het Prader-Willi-syndroom en een verstoorde functie van het FTO-gen (Fat Mass and Obesity Associated).
Welk orgaan zorgt voor buikvet?
Het is belangrijk om te begrijpen dat buikvet niet wordt geproduceerd door een specifiek orgaan. Het is een complexe samenwerking van hormonen en metabolische processen in je lichaam. Het hormoon insuline, dat wordt geproduceerd door de alvleesklier, speelt bijvoorbeeld een belangrijke rol bij de regulatie van de opslag van vet in het lichaam. Wanneer er te veel suikers in de bloedbaan aanwezig zijn, kan insuline de opname van deze suikers in de vetcellen bevorderen, wat kan leiden tot de vorming van buikvet.
Hoe groot mag je buik zijn?
Er is geen one-size-fits-all antwoord op deze vraag, omdat de ideale buikomvang kan variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals leeftijd, geslacht, lengte en algemene gezondheid.
Over het algemeen wordt aangenomen dat een tailleomtrek van meer dan 88 centimeter bij vrouwen en meer dan 102 centimeter bij mannen als verhoogd risico voor gezondheidsproblemen wordt beschouwd.
Wil je advies op maat over het beste gewicht, de omvang van je buik en visceraal vet? Neem dan contact op met een van onze Personal Coaches. Zij helpen je graag bij het bereiken van een gezond gewicht.
Hoe kom je het beste van buikvet af?
Nu je weet wat buikvet is en wat de mogelijke oorzaken zijn, laten we eens kijken naar de beste manieren om ervan af te komen:
- Gezonde voeding: Eet dagelijks groenten, fruit, magere eiwitten en volkoren granen. Beperk de inname van toegevoegde suikers, bewerkte voedingsmiddelen en verzadigde vetten.
- Lichaamsbeweging: Zorg dat je regelmatig beweegt. Dit begint in en om je huis en op weg naar je werk. Loop, fiets of neem de trap. Maar ga ook beginnen met krachttraining vanuit je eigen huis of de gym. Hoe meer spiermassa je hebt, des te meer je verbrandt.
- Stressmanagement: Leer technieken voor het beheersen van je stress. Denk aan meditatie, yoga of ademhalingsoefeningen, om de productie van cortisol te verminderen.
- Slaap: Zorg voor voldoende slaap. Chronisch slaapgebrek wordt ook in verband gebracht met gewichtstoename en de opslag van buikvet.
- Portiecontrole: Let op portiegroottes en vermijd overeten. Wanneer je last hebt van emotie eten, onderzoek waar dit vandaan komt. Welke achterliggende redenen zijn waarom je te veel en te vaak eet. Vraag hulp van een professional, zoals een Personal Trainer, Coach of Psycholoog.
- Hydratatie: Drink voldoende water. Je hebt water nodig om vet te verbranden en om je stofwisseling op gang te houden. Hoeveel water je per dag moet drinken om gewicht te verliezen lees je in deze blog.

Welke klachten krijg je bij overgewicht?
Er zijn tal van klachten die je kunt krijgen door overgewicht. Sommige gezondheidsproblemen ontstaan na een korte periode. Denk maar aan vermoeidheid, buiten adem raken op de trap en moeilijk kunnen bukken om je veters te strikken. Op langere termijn zijn er vrij serieuze problemen te verwachten, waaronder:
- Hartziekten: Buikvet wordt vaak geassocieerd met een verhoogd risico op hartaandoeningen, omdat het de niveaus van slecht cholesterol (LDL) kan verhogen en de bloeddruk kan verhogen.
- Type 2 diabetes: Ophoping van buikvet is een risicofactor voor het ontwikkelen van type 2 diabetes, omdat het de insulinegevoeligheid kan verminderen.
- Metabool Syndroom: Dit syndroom omvat een cluster van risicofactoren, waaronder hoge bloeddruk, verhoogde bloedsuikerspiegel, abnormale cholesterolniveaus en overtollig buikvet.
- Slaapstoornissen: Buikvet kan slaapstoornissen veroorzaken, zoals slaapapneu, wat op zijn beurt kan bijdragen aan gewichtstoename.
Het is daarom raadzaam om actie te ondernemen om overtollig buikvet te verminderen, zelfs als het nog niet als ongezond wordt beschouwd.

Waarom kom ik niet van mijn buikvet af?
Het kan erg frustrerend zijn als je je best doet om van buikvet af te komen, maar de resultaten uitblijven. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom dit gebeurt:
- Voeding: Als je voeding niet in balans is en je nog steeds te veel suikers, bewerkte voedingsmiddelen en verzadigde vetten eet, kan dit het moeilijk maken om buikvet te verliezen. Zorg ervoor dat je een gezond en uitgebalanceerd dieet volgt dat rijk is aan voedzame voedingsmiddelen en beperk de inname van ongezonde opties. Track je voeding zeker in het begin om bewust te worden van hoeveel calorieën je inneemt. Het doel is meer te verbranden dan je eet/drinkt.
- Onvoldoende lichaamsbeweging: Als je niet regelmatig beweegt, kan het moeilijk zijn om buikvet kwijt te raken. Probeer een trainingsroutine te ontwikkelen die zowel cardiovasculaire oefeningen als krachttraining omvat, omdat dit effectiever kan zijn voor het verbranden van vet en het opbouwen van spieren.
- Geduld en consistentie: Het verliezen van buikvet kan tijd kosten, en het is belangrijk om geduldig te blijven en consistent te zijn in je inspanningen. Het is beter om consequent een paar honderd gram per week te verliezen dan kilo’s tegelijk kwijt te raken. Het is mogelijk dat je niet meteen resultaten ziet, maar blijf volhouden en geef niet op.
- Hormonale factoren: Hormonale veranderingen, zoals menopauze bij vrouwen, kunnen de opslag van buikvet beïnvloeden. Ook kunnen andere hormonen zoals cortisol, leptine en ghreline een rol spelen. Het is echter bijna nooit (op een heel klein percentage na) de reden dat je niet afvalt. Je kunt in principe altijd afvallen wanneer je minder calorieën eet en drinkt dan wat je verbrandt. Heb je alles geprobeerd? Vraag dan advies van een Personal Coach, diëtist of huisarts.
- Stress en slaaptekort: Chronische stress en slaaptekort kunnen de opslag van buikvet bevorderen. Zorg voor voldoende ontspanning en slaap om deze factoren aan te pakken.
- Alcoholgebruik: Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot gewichtstoename, vooral rond de buik. Beperk je alcoholinname als je probeert buikvet te verminderen.
- Medische aandoeningen: Sommige medische aandoeningen, zoals polycysteus ovariumsyndroom (PCOS) of schildklieraandoeningen, kunnen gewichtstoename en buikvet veroorzaken. Raadpleeg een arts als je denkt dat een medische aandoening een rol speelt.
- Calorische balans: Uiteindelijk draait het om de balans tussen calorieën die je binnenkrijgt en calorieën die je verbrandt. Zelfs als je gezond eet, kan een teveel aan calorieën leiden tot gewichtstoename en buikvet. Houd je calorie-inname in de gaten. Er zijn tal van apps die je daarbij kunnen helpen. Wij hebben een eigen applicatie, maar ook MyFitnessPal, de Eetmeter of Fitatu. Je leest er meer over in deze blog.

Wat is gevaarlijk vet?
Het gevaarlijke vet waar vaak naar wordt verwezen, is visceraal vet. Dit is het vet dat zich ophoopt rond de interne organen in de buikholte, zoals de lever, alvleesklier en darmen. Visceraal vet wordt als gevaarlijk beschouwd omdat het geassocieerd is met een verhoogd risico op diverse gezondheidsproblemen, waaronder:
- Hart- en vaatziekten: Visceraal vet kan leiden tot een toename van ontstekingsstoffen in het lichaam, wat het risico op hartaandoeningen verhoogt.
- Type 2 diabetes: Het kan de insulinegevoeligheid verminderen en het risico op diabetes vergroten.
- Leverziekten: De ophoping van vet in de lever, bekend als niet-alcoholische leververvetting (NAFLD), is sterk gekoppeld aan visceraal vet.
- Metabool Syndroom: Visceraal vet is een belangrijk kenmerk van het metabool syndroom, dat een combinatie is van risicofactoren voor hart- en vaatziekten.
Het meten van visceraal vet is moeilijker zijn dan het meten van de tailleomvang of huidplooimeting omdat het zich diep in de buikholte bevindt. Een arts kan echter tests uitvoeren, zoals een CT-scan of MRI, DEXA scan om het niveau van visceraal vet in je lichaam te beoordelen. Echter kun je ervan uitgaan dat je bij een gezonde leefstijl inclusief goede voeding, volop beweging, weinig stress, voldoende slaap en een gezond gewicht je hoeveelheid visceraal vet goed is.

MEER WETEN OVER HOE JE BLIJVEND KUNT AFVALLEN?
Lees meer over hoe je effectief kunt omgaan met het verbeteren van je leefstijl waardoor je vet gaat verliezen in deze artikelen:
Ga terug